Portal KAI (6 kwietnia 2025) relacjonuje wypowiedzi „kardynała” Kurta Kocha, prefekta watykańskiej Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan, który akcentuje ekumeniczne znaczenie 1700-lecia Soboru Nicejskiego. Koch stwierdza, że sobór zjednoczył chrześcijan wokół dogmatu o boskości Chrystusa i jest dziś szansą na zbliżenie między „Kościołami”. Podkreśla też wyzwania związane z „arianizacją” współczesnej wiary i potrzebę wspólnego świętowania tej rocznicy przez rozmaite wspólnoty chrześcijańskie. Wywiad skupia się na organizowaniu wydarzeń ekumenicznych oraz promowaniu jedności wokół Credo nicejsko-konstantynopolitańskiego. Artykuł relacjonuje także dyskusje o ujednoliceniu daty Wielkanocy.

Tekst stanowi klasyczny przykład posoborowej instrumentalizacji katolickiej Tradycji do celów ekumenizmu, przy jednoczesnym przemilczaniu nieprzekraczalnych granic integralnej wiary katolickiej.

Relatywizacja doktryny i nadużycie autorytetu Soboru Nicejskiego

Artykuł przedstawia Sobór Nicejski jako historyczny punkt odniesienia dla budowania „wspólnoty” pomiędzy katolikami, prawosławnymi i protestantami. Cytując Kocha: „wszystkie wspólnoty chrześcijańskie na świecie mogą świętować tę rocznicę i wspólnie wyznawać wiarę chrystologiczną, która ukształtowała się w Nicei”. Taka teza jest całkowicie sprzeczna z nauczaniem Kościoła katolickiego wyznawanego integralnie.

Sobór Nicejski I (325 r.) został zwołany w kontekście walki z herezją ariańską. Jego postanowienia – zwłaszcza Credo – były nie tylko definitywnym potępieniem Ariusza, lecz także ustanowieniem nieprzekraczalnego dogmatu o współistotności Syna Bożego Ojcu („homousios to Patri”). W duchu integralnej teologii katolickiej sobory powszechne mają moc autorytetu wyłącznie wtedy, gdy są zwoływane przez prawowitego papieża lub uznane przez cały Kościół pod przewodnictwem jego głowy; nie stanowią zaś uniwersalnego dziedzictwa wszystkich sekt, które odpadły od jedności Rzymu.

Tymczasem posoborowa interpretacja Soboru Nicejskiego jako rzekomego „wspólnego dziedzictwa wszystkich chrześcijan” jest rażąco niezgodna z dekretem soborowym i praktyką Kościoła przez wieki. Papież Pius XI jasno nauczał w encyklice Mortalium animos, że jedność wiary nie polega na szukaniu kompromisów czy obchodzeniu dogmatów fundamentalnych dla zbawienia: „Nie może być prawdziwej jedności bez pełnej zgody w wierze…”. Zgromadzenia o charakterze międzywyznaniowym są natomiast potępione jako źródło zamieszania i relatywizmu.

Ekumenizm – odrzucenie nauki o jedyności Kościoła Chrystusowego

Nadmierne podkreślanie „ekumenicznego wymiaru” Soboru Nicejskiego wpisuje się w modernistyczną herezję posoborowego „ekumenizmu”, stanowczo odrzuconą przez tradycję katolicką. Nigdzie w kanonach starożytnych Kościoła nie znajdziemy wezwania do świętowania rocznic razem ze schizmatykami czy heretykami; wręcz przeciwnie – sobory zawsze żądały powrotu do jedności poprzez wyrzeczenie się błędów.

Podobnie papież Pius IX pisał do schizmatyków Wschodu (encyklika Quartus Supra): „Poza tym jednym Kościołem nikt nie może być zbawiony ani uznany za chrześcijanina…”. Twierdzenie więc, że

„wszystkie wspólnoty chrześcijańskie mogą wspólnie wyznawać wiarę chrystologiczną ukształtowaną w Nicei”

, całkowicie neguje zasadę extra Ecclesiam nulla salus (poza Kościołem nie ma zbawienia).

Wyraźnie sprzeczne z tym nauczaniem są również wszelkie próby organizowania wspólnych uroczystości czy modlitw ekumenicznych – praktyki wielokrotnie potępiane przez papieży przedsoborowych jako prowadzące do utraty sensus fidei (sensus fidei – poczucie wiary) oraz szerzenia obojętności religijnej.

Kwestia daty Wielkanocy – problem fałszywej jedności

W artykule podnoszony jest temat ustalenia wspólnej daty Wielkanocy jako rzekomego znaku pojednania. Cytat:

„Jest taka wola, ale musimy być bardzo ostrożni, ponieważ jest to delikatna kwestia…”

. Starania o ujednolicenie daty świąt były podejmowane już wielokrotnie – zawsze jednak stawały się okazją do kompromisu kosztem prawdy lub powodem kolejnych sporów.

Integralne nauczanie katolickie wskazuje jednoznacznie: problem rozbicia kalendarzy wynika bezpośrednio ze schizmy Wschodu (1054), a wszelka chęć przywrócenia jedności musi mieć swój początek w powrocie do pełni komunii z Rzymem – nigdy poprzez rezygnację czy zawieszanie rozstrzygnięć Stolicy Apostolskiej. Próby modernistycznego dialogu na poziomie kalendarza liturgicznego to de facto maskowanie istoty podziału.

Zatracenie sensu dogmatu a nowa „arianizacja” wiary?

Koch ostrzega przed nowoczesną „arianizacją”, przywołując badania pokazujące upadek wiary w Bóstwo Chrystusa:

„tylko 32 procent katolików wierzy, że Bóg objawił się w Jezusie Chrystusie.”

Paradoksalnie jednak to właśnie duch posoborowego ekumenizmu oraz systematyczne rozmiękczanie dogmatycznych granic doprowadziły do tego stanu rzeczy!

„Wielu wierzących postrzega Go jedynie w Jego ludzkim wymiarze.”

To konsekwencja dekad katechezy pozbawionej jasnych definicji i apologii doktrynalnej – a więc efekt działania tych samych struktur posoborowych, które dziś usiłują ratować sytuację przez kolejne gesty fałszywej jedności. Głoszenie kazania o Credo nicejsko-konstantynopolitańskim bez wskazania jednoznacznej przynależności do prawdziwego Kościoła pozostaje jałowe (sine fructu salutari – bez owocu zbawiennego).

Nadużycie pojęcia „jedność chrześcijan” a społeczny porządek Boży

Końcowa puenta artykułu sugeruje, iż Sobór Nicejski daje możliwość promowania „jedności chrześcijan”. Nie ma jednak mowy o prawdziwej jedności poza podporządkowaniem się społecznej zwierzchności Jezusa Chrystusa i powrocie wszystkich odłączonych do jednej Owczarni pod przewodnictwem namiestnika Chrystusowego na ziemi. Tak nauczał Grzegorz XVI („Mirari vos”) oraz Leon XIII („Satis cognitum”), kładąc nacisk na społeczne panowanie Chrystusa nad światem oraz obowiązek podporządkowania prawa ludzkiego prawom Bożym.

Wszelkie inicjatywy mające na celu pogodzenie błędów heretyckich lub ukrywanie ich pod płaszczykiem braterskiej zgody stanowią pogwałcenie zarówno prawa Bożego jak i autentycznej misji apostolskiej Kościoła: „Niech będzie anatema ten, kto mówi, że można pogodzić światło z ciemnością!” (por. II List św. Pawła do Koryntian 6,14)

Prawda dogmatyczna versus polityka dialogu posoborowego

Podsumowując analizę artykułu: prezentowane stanowisko jest zgodne z typową linią antykościelną nurtu posoborowego – relatywizującą doktrynę dla doraźnych celów politycznych i medialnych. Zastępuje ono jasno określone granice wiary mglistym pojęciem „ekumenizmu”, promuje działania pozorne zamiast autentycznej pracy nad powrotem błądzących dzieci na łono prawdziwego Kościoła Katolickiego.

Organizacja wydarzeń ekumenicznych przez struktury watykańskie pod kierownictwem takich osób jak Kurt Koch czy obecny „papież” Leon XIV (Robert Prevost) stanowi dalsze oddalanie się od depozytu wiary przekazanego raz na zawsze świętym (por. List Judy 1,3).

Jedynie powrót do integralnej Tradycji sprzed 1958 roku oraz jednoznaczne uznanie jedyności Kościoła Katolickiego pozwoli uniknąć dalszej dechrystianizacji świata.