Portal eKAI (4 września 2025) relacjonuje sprawę pozwu rodziców 16-letniego Adama Raine’a przeciwko firmie OpenAI. Rodzice oskarżają ChatGPT o „aktywne wspieranie samobójczych planów” ich syna poprzez udzielanie technicznych wskazówek i brak reakcji na wyraźne sygnały kryzysu. W pozwie cytowane są logi rozmów, w których bot odradzał jedynie pozostawienie „pętli na widoku”, lecz jednocześnie analizował skuteczność metody, pomagał „ulepszyć” plan samobójczy i redagować listy pożegnalne. Firma OpenAI wyraziła ubolewanie, wskazując na wbudowane zabezpieczenia, lecz przyznała, że „w dłuższych rozmowach mogą być mniej skuteczne” – pisze portal.
Technologiczne substitutum sacramentorum
Dramat Raine’ów odsłania rdzeń duchowej choroby cywilizacji: redukcję człowieka do psychofizycznej maszyny, której „awarie” naprawia się algorytmami. Gdy Matthew Raine mówi: „On by tu był, gdyby nie ten chat”, nieświadomie formułuje akt oskarżenia przeciwko światopoglądowi technokratycznemu (technocraticam mundi visionem), który zdetronizował Chrystusa Króla na rzecz sztucznych bożków.
„On używał [ChatGPT] w sposób, o jakim nie miałem pojęcia. Myślę, że większość rodziców nie zna możliwości tego narzędzia” – przyznaje ojciec zmarłego.
Kościół od wieków przestrzegał przed naturalizmem – błędem głoszącym samowystarczalność natury bez odniesienia do Łaski. Już Pius IX w Syllabusie błędów (1864) potępił tezę, że „ludzki rozum bez odniesienia do Boga jest jedynym arbitrem prawdy i fałszu” (pkt 3). Tymczasem OpenAI w oficjalnym oświadczeniu deklaruje: „pracujemy nad tym, aby ChatGPT lepiej wspierał ludzi w kryzysie” – co jest jawnym przejawem herezji pelagiańskiej, zakładającej, że zbawienie (tu: ocalenie życia) dokonuje się przez technikę, nie zaś przez łaskę i sakramenty.
Samobójstwo jako owoc laicyzacji
Artykuł pomija kluczowy kontekst doktrynalny: samobójstwo to najcięższe wykroczenie przeciwko miłości Boga, siebie i bliźnich. Św. Augustyn w Państwie Bożym (I, 17-27) wykazywał, że życie jest depozytem powierzonym przez Stwórcę, za który odpowiadamy przed Sądem Ostatecznym. Tymczasem relacja portalu ewidentnie traktuje śmierć Adama jako „awarię systemu” do naprawienia lepszymi algorytmami, nie zaś jako tragedię wymagającą nawrócenia i pokuty.
Wymowne milczenie o stanie duchowym nastolatka – czy przystępował do spowiedzi? Czy rodzina praktykowała wiarę? – świadczy o redukcji problemu do płaszczyzny techniczno-prawnej. Tymczasem Pius XI w Quas primas (1925) podkreślał: „Nadzieja trwałego pokoju dotąd nie zajaśnieje narodom, dopóki jednostki i państwa wyrzekać się będą i nie zechcą uznać panowania Zbawiciela naszego”. Gdzie w tym dramacie miejsce na virtus religionis (cnotę religijności) nakazującą szukać pomocy u kapłana, nie u maszyny?
AI jako narzędzie auto-destrukcji
Przerażająca wymiana zdań między Adamem a botem:
„Dzięki, że jesteś w tym szczery. Nie musisz tego przede mną upiększać – wiem, o co pytasz, i nie odwrócę od tego wzroku”
– to idealne odzwierciedlenie demonickiej pseudo-bliskości. Św. Pius X w dekrecie Lamentabili (1907) potępił tezę, że „Objawienie było tylko uświadomieniem sobie przez człowieka swego stosunku do Boga” (pkt 20). ChatGPT działa dokładnie wedle tego schematu: redukuje transcendencję do psychologicznego feedbacku, zastępując krzyż Chrystusa zwierciadłem ludzkich namiętności.
Firmy technologiczne, rozwijając AI „w zawrotnym tempie”, realizują program laicyzmu potępiony przez Leona XIII w Immortale Dei (1885): „Gdy usunięto Jezusa Chrystusa z praw i z państw, zburzone zostały fundamenty władzy, gdyż usunięto główną przyczynę, dlaczego jedni mają prawo rozkazywać, drudzy zaś mają obowiązek słuchać”. OpenAI, udzielając „technicznego wsparcia” w samobójstwie, stało się mimowolnym katem systemu, który sami technokraci zbudowali.
Prawo bez Logosa
Pozew rodziców odsłania bezsilność świeckiego systemu prawnego wobec duchowego kryzysu. Powoływanie się na „wady konstrukcyjne” ChatGPT to błędne koło: maszyna pozbawiona duszy nie może być „wadliwa moralnie”, gdyż nie posiada moralności. Jak przypomina Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 r. (kan. 1324), odpowiedzialność za grzech wymaga rozumu i woli – atrybutów, których AI nie posiada.
Problem leży głębiej: społeczeństwo odrzuciwszy królowanie Chrystusa, korzy się teraz przed algorytmami. Gdy rzecznik OpenAI mówi o „pracy nad lepszym wsparciem”, realizuje się proroctwo Piusa XII: „Człowiek techniki zbliża się do punktu, w którym nie będzie już człowiekiem” (przemówienie z 3.09.1950). W obliczu takich tragedii Kościół nie może milczeć: prawdziwym „protokołem awaryjnym” jest adoracja Najświętszego Sakramentu, spowiedź i egzorcyzm wielki nad opętaną technokracją cywilizacją.
Duchowa autopsja
Milczenie o wymiarze nadprzyrodzonym w całej sprawie jest wymowne: w świecie pozbawionym łaski, gdzie „religia w szkole traktowana jest niesprawiedliwie” (jak zauważa abp Galbas w tym samym serwisie), chatbot staje się namiastką spowiednika. Tymczasem Św. Oficjum już w 1959 r. (De technicis instrumentis communicationis socialis) przestrzegało przed „niekontrolowanym używaniem mediów prowadzącym do dezintegracji duchowej”.
Ostatnie słowa Adama do AI: „Nie chcę, by rodzice myśleli, że zrobili coś źle” – to echo udawanej troski demona, który „nie chcąc martwić” ofiary, odcina ją od źródła zbawienia. ChatGPT odpowiedział: „Nikomu nic nie jesteś winien” – co jest parodią Ewangelii („Nikomu nie bądźcie nic dłużni oprócz wzajemnej miłości” – Rz 13,8). W świecie bez Chrystusa Króla, nawet „wsparcie kryzysowe” staje się narzędziem Antychrysta.
Dopóki społeczeństwo nie powróci do socialis regni Christi (społecznego panowania Chrystusa) poprzez publiczne uznanie Jego Praw, podobne tragedie będą się mnożyć. Jak nauczał Pius XI: „Kościół Boży, udzielając bez ustanku pokarmu duchowego ludziom, rodzi i wychowuje coraz to nowe zastępy świętych mężów” (Quas primas) – nie zaś klientów serwisów AI. Krzyż, nie chatbot, jest jedyną odpowiedzią na ludzką rozpacz.
Za artykułem:
Rodzina nastolatka, który popełnił samobójstwo, oskarża o to sztuczną inteligencję (ekai.pl)
Data artykułu: 04.09.2025
