Portal archwwa.pl w artykule z 5 września 2025 informuje o realizacji przez Fundację Stare Powązki i Fundację Polskiego Funduszu Rozwoju projektu cyfrowego skanowania zabytkowych nagrobków. Współpraca, przedstawiana jako działanie na rzecz „upowszechnienia wiedzy z zakresu historii i historii sztuki”, opiera się na tworzeniu wirtualnych modeli 3D mających służyć „wirtualnemu zwiedzaniu” i edukacji. Dominika Szczepłek z Fundacji PFR deklaruje troskę o „zachowanie narodowego dziedzictwa dla kolejnych pokoleń”, wskazując na technologię jako niezbędne narzędzie ochrony.
Narodowy relatywizm zamiast katolickiej świętości
Projekt demaskuje się jako klasyczne dzieło modernistycznej mentalności, gdzie sacrum grobów katolickich sprowadzone zostaje do poziomu narodowego dziedzictwa kulturowego. Jak nauczał Pius XI w Quas primas, „królestwo naszego Odkupiciela obejmuje wszystkich ludzi” (1925), podczas gdy inicjatorzy przedsięwzięcia zawężają perspektywę do czysto świeckiego, nacjonalistycznego wymiaru. Zabrakło najmniejszej wzmianki o modlitwie za zmarłych, obowiązku katolickiego kultu czy choćby przypomnienia eschatologicznego charakteru cmentarza jako Campo Santo – miejsca świętego oczekującego na zmartwychwstanie ciał.
Stare Powązki to niezwykła przestrzeń, która dokumentuje sztukę, język, kulturę i tradycję wielu pokoleń.
To zdanie obnaża całkowitą redukcję katolickiej nekropolii do roli muzeum architektury. Brak jakiejkolwiek wzmianki o funkcji sakralnej miejsca wiecznego spoczynku konsekwentnie pomija jego nadprzyrodzony charakter – co stanowi grzech zaniechania wobec prawd wiary. Święte Oficjum w Lamentabili sane exitu potępiło podobne tendencje w tezie 23: „Prawdy objawione (…) są tylko pewną interpretacją faktów religijnych” (1907).
Technologiczne bałwochwalstwo i profanacja pamięci
Tworzenie „cyfrowych bliźniaków” nagrobków przy użyciu skanerów 3D to współczesna forma technokratycznej profanacji. Pod płaszczykiem konserwacji dokonuje się tu instrumentalizacji miejsc świętych, przekształcając je w atrakcję turystyczną dostępną na ekranach komputerów. Gdzie podziała się katolicka cześć dla zwłok, nakazująca nienaruszalność grobów? Już Kodeks Prawa Kanonicznego z 1917 roku w kanonie 1205 stanowił: „Miejsca poświęcone przez liturgiczny obrzęd błogosławieństwa winny być otoczone szczególną czcią”.
Dominika Szczepłek deklaruje: „Cyfrowe skanowanie i wykorzystanie wirtualnej rzeczywistości to kierunek, którego nie można pominąć”. To czysty przejaw modernistycznego utożsamienia postępu technicznego z dobrem duchowym. Pius X w encyklice Pascendi dominici gregis demaskował takich działaczy jako wyznawców religii postępu: „Moderniści (…) mieszając nieznacznie rozum z wiarą, pragną, by wiara (…) poddała się ewolucji” (1907).
Korporacyjny mecenat nad świętością
Współudział Fundacji Polskiego Funduszu Rozwoju – instytucji finansowej bez żadnej legitymacji religijnej – w zarządzaniu cmentarzem katolickim stanowi jawne naruszenie porządku nadprzyrodzonego. Św. Pius X w Motu Proprio Fin dalla prima ostrzegał: „Żadna władza świecka nie może sobie rościć prawa do mieszania się w sprawy czysto kościelnych” (1910). Tymczasem mamy do czynienia z klasycznym przykładem ingerencji struktur państwowych w sferę sacrum – pod pozorem „opieki nad dziedzictwem”.
Artykuł zachwala „edukacyjne pulpity dotykowe” i aplikacje mobilne jako rzekome narzędzia ewangelizacji. To dokładnie ten rodzaj zeświecczonej pseudoformacji, który kard. Alfredo Ottaviani potępiał w Interventionem podczas Soboru: „Kościół nie jest instytutem kultury, lecz depozytariuszem Objawienia” (1962). Wirtualne spacery po cmentarzu nie przypomną nikomu o obowiązku modlitwy za zmarłych, nie wskażą na konieczność sakramentów ani nie ostrzegą przed sądem szczególnym.
Estetyzacja śmierci jako narzędzie apostazji
Redukcja grobów świętych kapłanów, bohaterów wiary i zwykłych katolików do „obiektów o wyjątkowej wartości artystycznej” to perfidne odwrócenie hierarchii wartości. Co znaczą marmurowe anioły wobec duszy czyśćcowej błagającej o jedną mszę świętą? Św. Augustyn w Państwie Bożym przypominał: „Nie dla umarłych, którzy już sobie nic z tego nie robią, lecz dla żywych są wznoszone pamiątkowe budowle” (Księga I, rozdz. 12). Wirtualne muzeum Starych Powązek staje się więc mauzoleum pychy technologicznej – pomnikiem wystawionym samym sobie przez modernistów.
Brak nawet cienia refleksji, że każde odwiedziny cmentarza katolickiego powinny zaczynać się od modlitwy De profundis i kończyć westchnieniem Requiem aeternam. Projekt całkowicie pomija nadprzyrodzony cel nekropolii jako miejsca modlitwy i pokuty, sprowadzając ją do poziomu parku rozrywki dla miłośników sztuki. To dokładnie wypełnia proroctwo Leona XIII z encykliki Humanum genus: „Starają się oni zastąpić boskie objawienie jakimś rodzajem religii naturalnej” (1884).
Za artykułem:
Najpiękniejsze i najcenniejsze obiekty na Starych Powązkach będą miały cyfrowe kopie (ekai.pl)
Data artykułu: 05.09.2025
