Portal eKAI (21 września 2025) przedstawia śmierć „o.” José María Tojeiry SJ jako heroiczny epilog życia „obrońcy praw człowieka”, który „walczył o sprawiedliwość” dla zamordowanych w 1989 roku współbraci z salwadorskiego uniwersytetu. Tekst kreuje narrację martyrologiczną wokół zabójstwa sześciu jezuitów zaangażowanych w negocjacje z marksistowskimi rebeliantami FMLN, pomijając całkowicie doktrynalny kontekst ich działalności. Tojeira ukazany zostaje jako „przywódca moralny” konfrontujący władze Salwadoru i USA, podczas gdy brakuje najmniejszej wzmianki o nadprzyrodzonym wymiarze kapłaństwa czy obowiązku głoszenia jedynej prawdy zbawiennej.
Teologia wyzwolenia pod płaszczykiem walki o „sprawiedliwość społeczną”
„Zamordowanie sześciu jezuitów w 1989 w San Salvadorze było punktem zwrotnym w stosunkach Stanów Zjednoczonych z tym krajem” – deklaruje portal, całkowicie pomijając fakt, że zamordowani „księża”, w tym rektor Ignacio Ellacuría, otwarcie sympatyzowali z teologią wyzwolenia potępioną dekretem Notification de la Sacrée Congrégation pour la Doctrine de la Foi z 1984 roku. Pius XI w Quas Primas jednoznacznie stwierdza: „Państwa i narody powinny pamiętać, że królem jest Chrystus”, zaś św. Pius X w Lamentabili potępia tezę, że „dogmaty wiary należy pojmować według ich funkcji praktycznej, tzn. jako obowiązujące w działaniu, nie zaś jako zasady wierzenia” (propozycja 26). Tymczasem cała działalność zamordowanych skupiała się na rewolucyjnym aktywizmie, nie zaś na głoszeniu Depositum Fidei.
Fałszywa martyrologia zamiast rozeznania duchowego
Przedstawienie śmierci jezuitów jako „męczeństwa” to jawne nadużycie terminologiczne. Kanon 2035 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 roku definiuje męczeństwo wyłącznie jako śmierć poniesioną odium fidei (z nienawiści do wiary). Tymczasem zabójstwa dokonano z powodów politycznych, w ramach walki z lewicową guerillą, której duchowni faktycznie udzielali wsparcia. Jak przypomina Sobór Trydencki: „Kapłani niech nie mieszają się w sprawy świeckie i świeckim zarządzaniem się nie zajmują” (Sesja XXIII, rozdz. 1).
Tekst nie wspomina, że już w 1979 roku Kongregacja Nauki Wiary pod przewodnictwem kard. Franjo Šepera wydała Instrukcję o niektórych aspektach „teologii wyzwolenia”, potępiającą „użycie pojęć zapożyczonych z różnych nurtów marksizmu”. Zaangażowanie zamordowanych jezuitów po stronie FMLN sytuuje się dokładnie w tym potępionym nurcie.
Kult praw człowieka jako substytut ewangelizacji
Portal bezkrytycznie powiela modernistyczną narrację o Tojeirze jako „jednym z czołowych obrońców praw człowieka w Salwadorze”, całkowicie pomijając fakt, że katolicka koncepcja sprawiedliwości społecznej (Leona XIII Rerum Novarum, Piusa XI Quadragesimo Anno) zawsze podporządkowana jest zbawieniu dusz i panowaniu Chrystusa Króla. Tymczasem działalność „o.” Tojeiry sprowadzała się do świeckiego aktywizmu sądowego i medialnego, pozbawionego jakiejkolwiek nadprzyrodzonej perspektywy.
Pius IX w Syllabusie błędów potępia tezę, że „Kościół powinien być oddzielony od Państwa, a Państwo od Kościoła” (prop. 55) oraz że „ludzie mogą znaleźć drogę wiecznego zbawienia i osiągnąć wieczne zbawienie w każdym kulcie religijnym” (prop. 16). Tymczasem cała retoryka „walki o prawa człowieka” buduje właśnie tę laicką wizję, gdzie Chrystus przestaje być Rex Regum, a staje się jednym z wielu „obrońców godności”.
Polityczny aktywizm jako przejaw apostazji duchowieństwa
„W ostatnich latach krytykował prezydenta Nayiba Bukele (…) Jezuita potępiał m.in. więzienie (…) około 3 proc. mężczyzn tego niewielkiego kraju”.
To zdanie demaskuje prawdziwy cel działalności „o.” Tojeiry – nie ewangelizacja, lecz polityczne zaangażowanie po stronie lewicowych nurtów. Tymczasem kanon 138 Kodeksu z 1917 stanowi: „Klerycy niech wystrzegają się tego, co obce ich stanowi, zwłaszcza zaś tego, co niegodne”, zaś kanon 140 wyraźnie zabrania duchownym „piastowania urzędów, do których przywiązana jest świecka jurysdykcja”.
Krytyka masowych aresztowań gangsterów przez Bukele (uznawanego za skutecznego w walce z przestępczością) pokazuje, że „o.” Tojeira stał po stronie kryminalnego podziemia, nie zaś po stronie porządku publicznego – co stoi w jaskrawej sprzeczności z nauczaniem Piusa XII o obowiązku władzy cywilnej do „karania złoczyńców” (Allocutio ad Iudices, 1949).
Jezuici jako awangarda rewolucji posoborowej
Cała narracja portalu eKAI wpisuje się w dobrze znany schemat gloryfikacji zakonu jezuitów jako „postępowej awangardy”. Tymczasem już w 1957 roku abp Marcel Lefebvre (ówcześnie jeszcze wierny Rzymowi) w liście do generała jezuitów Janssensa ostrzegał przed „niebezpiecznymi tendencjami modernizującymi” w zakonie.
Fakt, że sam Tojeira kształcił się na Papieskim Uniwersytecie Comillas – który po Vaticanum II stał się wylęgarnią herezji – oraz że pełnił funkcje w instytucjach jawnie promujących rewolucyjne ideologie (np. Instytut Praw Człowieka), pokazuje głęboki rozkład zakonu, który św. Ignacy Loyola stworzył jako „pogromcę heretyków”.
Podsumowanie: Kościół bez Krzyża, kapłaństwo bez Ofiary
Artykuł portalu eKAI to klasyczny przykład modernistycznej hagiografii, gdzie:
1. Kapłan staje się politycznym aktywistą
2. Ewangelizacja zastępowana jest „dialogiem społecznym”
3. Męczeństwo sprowadza się do „walki o prawa człowieka”
4. Zakony przemieniają się w NGO-sy
5. Wiara redukowana jest do świeckiego humanitaryzmu
Jak przypomina Pius XI w Quas Primas: „Nie można mówić o prawdziwym pokoju indywidualnym czy społecznym, dopóki ludzie nie uznają panowania naszego Zbawiciela”. Dopóki „duchowni” będą uciekać od głoszenia Christus Rex, a zajmować się budowaniem „sprawiedliwszych społeczeństw” – dopóty Kościół będzie pogrążał się w kryzysie apostazji.
Za artykułem:
Zmarł jezuita o. José María Tojeira, który ścigał zabójców swoich współbraci (ekai.pl)
Data artykułu: 21.09.2025
