Ekologiczne zniekształcenie duchowości św. Franciszka w posoborowej narracji
Portal eKAI (4 października 2025) przedstawia św. Franciszka z Asyżu jako „posłańca pokoju uniwersalnego”, redukując jego duchowość do ekologicznego humanitaryzmu. Artykuł eksponuje wątki braterstwa ze stworzeniami i ideę powszechnego pokoju, całkowicie pomijając chrystocentryczny i pokutny wymiar jego życia. Nawet cytat przypisywany Piusowi XII („najświętszy z Włochów”) zostaje wyjęty z kontekstu, by wzmocnić naturalistyczną narrację.
Zafałszowanie istoty nawrócenia Świętego
Tekst sugeruje, że Franciszek „nie urodził się świętym”, co podważa katolicką koncepcję łaski uświęcającej. Pomija się fundamentalny fakt: jego nawrócenie było radykalnym zerwaniem z duchem świata na rzecz sequela Christi (naśladowania Chrystusa). Jak przypomina św. Bonawentura w Żywocie św. Franciszka, Biedaczyna porzucił nie tylko majątek, lecz przede wszystkim „wolę własną, oddając się całkowicie pod jarzmo posłuszeństwa”.
„Od wojny do braterstwa” – czytamy w artykule, gdzie przejście od przemocy do pokoju przedstawiane jest jako naturalna ewolucja, a nie owoc łaski.
To klasyczny przykład modernistycznej redukcji – przemilczenie, że źródłem przemiany Franciszka było objawienie Ukrzyżowanego z San Damiano i heroiczne naśladowanie Chrystusowych ran poprzez stygmaty. Jak pisał św. Paweł: „Świat jest ukrzyżowany dla mnie, a ja dla świata” (Ga 6,14).
Synkretyzm w interpretacji „Pieśni stworzenia”
Przedstawienie Pieśni słonecznej jako manifestu ekologicznego to rażące nadużycie. Św. Franciszek wielbił Boga przez stworzenia, a nie w miejsce Boga. Jak uczy Sobór Laterański IV: „Bóg stworzył razem z czasem równocześnie obie stworzenia, duchowe i cielesne, to jest anielskie i ziemskie, a następnie stworzenie człowieka” (kanon 2). W przeciwieństwie do panteistycznych tendencji artykułu, dla Franciszka każde stworzenie było odbiciem transcendencji, nie zaś „bratem” w sensie egalitarnym.
Demontaż teologii pokoju
Stwierdzenie, że „wszyscy są braćmi” bez rozróżnienia na dzieci Boże i niewiernych, to jawna herezja potępiona przez Piusa IX w Syllabusie błędów (pkt 15-17). Prawdziwy pokój – jak przypomina Pius XI w Quas primas – możliwy jest jedynie pod panowaniem Chrystusa Króla: „nie będzie nadziei trwałego pokoju, dopóki jednostki i państwa wyrzekać się będą i nie zechcą uznać panowania Zbawiciela naszego”.
Pomijanie wymiaru pokutnego
Artykuł całkowicie przemilcza ascezyczne praktyki Świętego: biczowania, posty, umartwienia – będące odpowiedzią na słowa Chrystusa: „Jeśli kto chce iść za Mną, niech się zaprze samego siebie, niech co dnia bierze krzyż swój i niech Mnie naśladuje” (Łk 9,23). Współczesna próba stworzenia „ekologicznego Franciszka” bez krzyża to parodia jego duchowości. Jak pisał św. Franciszek w Testamencie: „Nikogo nie nazywajcie ojcem na tym świecie. Jeden jest Ojciec wasz, który jest w niebie. I nikogo nie nazywajcie przełożonym” – co stanowi miażdżący zarzut wobec współczesnego klerykalizmu.
Instrumentalizacja postaci Świętego
Próba przedstawienia Franciszka jako patrona „nowej ekologicznej duchowości” służy budowaniu synkretycznej religii światowej. Tymczasem prawdziwy Franciszek – jak przypomina jego pierwszy żywot autorstwa Tomasza z Celano – „widział w każdym stworzeniu Chrystusa, który jest ponad wszelkim stworzeniem”. Jego duchowa droga prowadziła nie do „braterstwa ze śmiercią” (jak sugeruje artykuł), lecz do transitus – przejścia przez śmierć do życia wiecznego.
Podsumowując: posoborowa narracja tworzy karykaturę św. Franciszka, usuwając z jego duchowości wszystko, co skandaliczne dla współczesnego świata: krzyż, pokutę, posłuszeństwo Magisterium i nienawiść do grzechu. Jak przestrzegał Pius X w Lamentabili: „Dogmaty wiary należy pojmować według ich funkcji praktycznej, tzn. jako obowiązujące w działaniu, nie zaś jako zasady wierzenia” (pkt 26). Bez powrotu do integralnej doktryny, postać Biedaczyny z Asyżu pozostanie jedynie pustym symbolem w rękach rewolucjonistów.
Za artykułem:
Franciszek z Asyżu, posłaniec pokoju uniwersalnego (vaticannews.va)
Data artykułu: 04.10.2025
