Mediolańska herezja wilhelmitów: gdy błąd podszywa się pod objawienie
Portal Tygodnik Powszechny (21.10.2025) przedstawia historię Guglielmy z Mediolanu i jej wyznawców jako „dowód, że idea kapłaństwa kobiet znana była także w średniowieczu”. Artykuł relacjonuje działalność tzw. Dzieci Ducha Świętego, którzy głosili wcielenie Trzeciej Osoby Boskiej w kobietę oraz wprowadzali „kapłaństwo” i „papiestwo” kobiet. W narracji autorki pobrzmiewa subtelna apologia tej herezji, pomimo wzmianki o potępieniu przez inkwizycję.
Naturalistyczne wypaczenie prawd wiary
Opisane praktyki wilhelmitów stanowią klasyczny przykład sekty, która wykracza poza Objawienie, wprowadzając własne „objawienia” i struktury. Już sam fakt nazywania Guglielmy „wcieleniem Ducha Świętego” jest blasphemia in Spiritum Sanctum (bluźnierstwo przeciw Duchowi Świętemu), potępionym przez Chrystusa jako grzech nieodpuszczalny (Mt 12,31).
„Duch Święty miał się wcielić w kobietę”
To twierdzenie uderza w podstawowy dogmat o niestworzoności Osób Boskich. Jak nauczał Sobór Laterański IV: „Firmiter credimus… quod una singularis Dei essentia subsistit in tribus personis omnino aequalibus” („Mocno wierzymy… że jedna jedyna istota Boża istnieje w trzech Osobach całkowicie równych”). Żadne stworzenie – ani mężczyzna, ani kobieta – nie może być „wcieleniem” Boga poza Jednorodzonym Synem (J 1,14).
Fałszywe kapłaństwo jako uzurpacja władzy kościelnej
Rzekome „msze” odprawiane przez Maifredę da Pirovano w szatach pontyfikalnych to nie tylko nadużycie liturgiczne, ale świętokradztwo wymierzone w samą istotę Kapłaństwa Chrystusowego. Św. Pius X w dekrecie Lamentabili sane potępił twierdzenie, że „zwykli przewodnicy uzyskali charakter kapłański” (propozycja 49), podkreślając nadprzyrodzone pochodzenie święceń.
Kościół zawsze nauczał, że kapłaństwo służebne jest vocatione divina (powołaniem Bożym), zastrzeżonym dla mężczyzn na mocy ustanowienia Chrystusa, który wybrał Apostołów (Łk 6,13). Jak przypomina encyklika Ad catholici sacerdotii Piusa XI: „Christus Dominus, cum apostolos deligeret… solos viros assumpsit” („Chrystus Pan, gdy wybierał Apostołów… przyjął tylko mężczyzn”).
Milczenie o kluczowych aspektach doktrynalnych
Artykuł pomija fundamentalne kwestie:
- Brak analizy teologicznej – herezja wilhelmitów nie jest konfrontowana z nauczaniem Magisterium, lecz przedstawiana jako „ciekawostka historyczna”
- Niedopowiedzenie eschatologiczne – millenarystyczne idee wilhelmitów („nowa era”) zostały potępione już przez Papieża Syrycjusza w IV w. i stanowią powtarzający się motyw sekt apokaliptycznych
- Relatywizacja sakramentów – „namaszczanie” wodą po obmyciu zwłok to parodia sakramentu chorych, co św. Kongregacja Świętego Oficjum kwalifikowała jako simonia sacramentorum
Modernistyczne podłoże współczesnej recepcji
Próby przedstawiania wilhelmitów jako „prekursorów kapłaństwa kobiet” zdradzają hermeneutykę ciągłości z posoborowymi innowacjami. Tymczasem Leon XIII w Satis cognitum ostrzegał: „Qui ab Ecclesia deficiunt, quamvis honeste vivere videantur… vitam aeternam non habebunt” („Ci, którzy odstępują od Kościoła, chociaż wydają się żyć uczciwie… nie będą mieć życia wiecznego”).
Należy przypomnieć, że już w 1300 r. inkwizycja prawidłowo rozpoznała w tej grupie haereticos et schismaticos, nakazując spalenie zwłok Guglielmy i jej wizerunków zgodnie z kanonem 24 Soboru w Kartaginie (419 r.).
Zakończenie: przestroga przed powtarzaniem błędów
Historia wilhelmitów stanowi aktualną przestrogę przed:
- Subiektywizacją wiary – zastępowaniem Objawienia prywatnymi „objawieniami”
- Demokratyzacją struktur kościelnych – kwestionowaniem hierarchicznego charakteru Kościoła
- Genderową rewolucją – negowaniem naturalnego i nadprzyrodzonego porządku płci
Jak przestrzegał św. Robert Bellarmin: „Haereticus manifestus… ipso facto caret omni jurisdictione” („Jawny heretyk… samym faktem [jest] pozbawiony wszelkiej jurysdykcji”) (De Romano Pontifice). Dlatego wszelkie próby rehabilitacji średniowiecznych sekt w duchu „postępowej tradycji” trzeba demaskować jako przejaw modernistycznej apostazji.
Za artykułem:
Gdy Duch Święty był kobietą. Historia Guglielmy z Mediolanu (tygodnikpowszechny.pl)
Data artykułu: 21.10.2025
