Portal eKAI (15 listopada 2025) relacjonuje wyniki prac archeologicznych w krypcie Tarnowskich w podziemiach bazyliki katedralnej w Tarnowie, przedstawiając je jako naukową sensację. „Znaleźliśmy czaszki, kości, fragmenty trumien, ubiorów, a nawet rośliny” – entuzjazmuje się prof. Anna Drążkowska, podczas gdy ks. Sebastian Musiał zapowiada stworzenie „podziemnej trasy turystycznej” do 2030 roku. Całość utrzymana w tonie świeckiej archeologii, gdzie ludzkie szczątki potraktowano jako materiał badawczy, a miejsce wiecznego spoczynku – jako przyszłą atrakcję komercyjną.
Profanacja jako metoda naukowa
Opisywana ekshumacja przeprowadzona przez toruński instytut archeologii stanowi jawne pogwałcenie kanonu 1205 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 roku, który nakazuje „miejsce cmentarza otoczyć czcią i szacunkiem należnym miejscom świętym”. Naukowcy z dumą opisują „bardzo pięknie zdobione trumny” i „fragmenty roślin”, całkowicie przemilczając kwestię modlitwy za dusze zmarłych czy teologicznego znaczenia zmartwychwstania ciała. Jak zauważył św. Robert Bellarmin w De Purgatorio: „Nie godzi się niepokoić prochów świętych bez naglącej potrzeby duchowej, gdyż każda kość wiernego jest relikwią oczekującą dnia chwały”.
„Kości zostały wyjęte z trumien i włożone do osobnej skrzyni. Przypuszczamy, że wśród tych kości jest oczywiście hetman, jego syn, córka. Które dokładnie to są kości? Jeszcze tego nie wiemy”.
To zdanie prof. Drążkowskiej demaskuje prawdziwy cel przedsięwzięcia: nie chodzi o pobożne uczczenie przodków, lecz o spektakularną identyfikację „celebrytów historii”. W katolickiej tradycji – jak przypomina bulla Benedykta XIV Detestandae feritatis z 1746 r. – otwarcie grobów dozwolone jest jedynie dla procesów beatyfikacyjnych lub zabezpieczenia relikwii, nigdy zaś dla celów naukowej ciekawości czy komercji.
Redukcja świętości do folkloru
Szczególnie wymowna jest fascynacja „fragmentami roślin” (lawendy, rumianku, chmielu), które naukowcy interpretują wyłącznie przez pryzmat „niwelowania nieprzyjemnego zapachu”. Tymczasem w tradycji katolickiej zioła w grobach symbolizowały nadzieję zmartwychwstania – jak wyjaśnia Rupert z Deutz w De divinis officiis: „Tak jak zieleń roślin budzi się na wiosnę, tak ciała śpiących w Panu zakwitną w dniu ostatecznym”. Brak jakiejkolwiek wzmianki o tym wymiarze eschatologicznym świadczy o całkowitej dechrystianizacji prowadzonych badań.
Postać hetmana Jana Tarnowskiego zostaje sprowadzona do roli nowożytnego menedżera: „Historia jego życia to historia człowieka, który trzymał się zasady, że bitwy wygrywa się umysłem” – deklamuje Przemysław Kozek z Muzeum Ziemi Tarnowskiej. Milczenie o jego fundacjach religijnych, uczestnictwie w życiu sakramentalnym czy związkach z kontrreformacją (hetman był protektorem jezuitów!) dowodzi celowej laicyzacji narracji. Św. Pius X w encyklice Pascendi ostrzegał przed takim „historycyzowaniem wiary, gdzie święci stają się bohaterami powieści przygodowych”.
Krypta jako park rozrywki
Najjaskrawszym przejawem apostazji jest projekt ks. Musiała, by „mieszkańcy i turyści mogli zwiedzać kryptę Tarnowskich”. Pomysł przemiany miejsca spoczynku ciał oczekujących na zmartwychwstanie w atrakcję turystyczną stanowi bezpośrednie pogwałcenie dekretów Świętego Oficjum z 1621 i 1679 roku, zakazujących „profanacyjnego wystawiania zwłok na pokaz”. Jak przypomina kard. Prospero Lambertini (późniejszy Benedykt XIV) w De servorum Dei beatificatione: „Groby świętych są ołtarzami, gdzie składa się modlitwę, nie zaś teatrami dla gawiedzi”.
„Chcielibyśmy, żeby to stało się w 2030 roku w związku z 700-leciem miasta. Inżynierowie wypowiedzieli się, że jest bardzo duża szansa, żeby powstała podziemna trasa turystyczna”.
Ta wypowiedź „ks.” Musiała (należącego do posoborowych struktur) odsłania prawdziwą mentalność nowego kościoła: święte miejsca mają służyć promocji lokalnego patriotyzmu i generowaniu przychodów, nie zaś modlitwie i uczczeniu umarłych. Warto przypomnieć, że w 1742 roku biskup krakowski Kajetan Sołtyk ekskomunikował władze Krakowa za próbę udostępnienia krypty Wazów na Wawelu turystom – dziś takie działania są prezentowane jako postęp!
Milczenie o rzeczach ostatecznych
Cały artykuł nie zawiera ani jednego odniesienia do: czyjejkolwiek modlitwy za dusze zmarłych, możliwości odprawienia Mszy w ich intencji, teologii ciała czy sądu szczegółowego. Brak jakiegokolwiek wezwania do modlitwy Requiem aeternam, choć przecież – jak uczy św. Tomasz z Akwinu w Supplementum (q.71) – „modlitwy żywych są najcenniejszą pomocą dla dusz czyśćcowych”. Współczesny „kościół” wolał jednak zainwestować w „konserwację sarkofagów” niż w zbawienie dusz.
Przygnębiający jest kontrast między relacją portalu eKAI a praktyką katolicką sprzed Vaticanum II. Gdy w 1853 roku otwierano kryptę św. Stanisława w katedrze na Wawelu, biskup Wincenty a Paulo Pienieński zarządził trzydniowe rekolekcje, nieustanną adorację Najświętszego Sakramentu i odprawienie 300 Mszy za dusze wszystkich spoczywających w podziemiach. Dziś mamy… konferencję prasową z możliwością zwiedzania za kilka lat.
Podsumowanie: archeologia zastępująca eschatologię
Przedstawiona relacja stanowi modelowy przykład posoborowej apostazji: miejsce święte zostaje zredukowane do skansenu, modlitwa – do ciekawości naukowej, a zmartwychwstanie ciała – do zagadnienia antropologicznego. Jak prorokował św. Pius X w encyklice Pascendi: „Moderniści z kościołów uczynią muzea, z tabernakulów – gabinety osobliwości, a z modlitwy – psychologiczne ćwiczenie”. W Tarnowie właśnie realizuje się tę wizję z całkowitą precyzją.
W obliczu tak jawnych profanacji przypomnijmy słowa św. Pawła: „Jeżeliśmy tylko w tym życiu nadzieję pokładamy w Chrystusie, jesteśmy ze wszystkich ludzi najnędzniejsi” (1 Kor 15,19). Prawdziwi katolicy powinni odpowiedzieć na tę hańbę nie zwiedzaniem krypt, lecz modlitwą różańcową w intencji dusz hetmana Tarnowskiego i wszystkich spoczywających w tarnowskiej katedrze – by Bóg ulżył ich cierpieniom i przyjął do chwały niebieskiej.
Za artykułem:
15 listopada 2025 | 16:38Co znaleźli naukowcy w katedralnej krypcie w Tarnowie? (ekai.pl)
Data artykułu: 15.11.2025
